Wednesday, August 19, 2020

Khải Tĩnh

 Nguyên Lý và Phương Pháp

Trong hội họa thường có hai cách vẽ.
Công bút là căn bản dành cho người mới tập vẽ, vận bút theo từng đường nét mẫu sẵn có. Ý Bút là vẽ tại tâm nên rất sống động, có hồn tinh tế trong từng nét cọ .
Nên học và dạy học ban đầu cần có phương pháp nhưng tới lúc nào đó thì phải thoát ra được cái phương pháp khuôn khổ "đóng khung lộng kiếng". Trở về thấy ra được cái nguyên lý, sẽ tạo được trăm ngàn phương thức dạy và học khác nhau. Bởi vậy, vì sao người dạy văn lại không thể trở thành nhà văn lỗi lạc, một người dạy vẽ lại không thể trở thành họa sĩ siêu việt hay người dạy nhạc lại không thể trở thành nghệ sĩ tài hoa. Vì cách học và dạy học, chung quy theo mô thức khuôn sáo khô cứng thiếu sự sáng tạo sẽ rỗng mục vỡ nát theo thời gian, chỉ có nguyên lý mới tạo ra sự đam mê cháy bỏng và sự sáng tạo bất diệt.
Nên người học Phật lâu năm phải hiểu được nguyên lý vận hành của pháp, quay lại bên trong sống trọn vẹn với trật tự vận hành của Pháp thì sẽ có được một đời sống an vui hạnh phúc. Còn trái với quy luật vận hành tự nhiên của Pháp sẽ dẫn đến khổ đau bất an.
Trong dạy học. Khi trẻ nhỏ không ý thức được đâu phải trái đúng sai nên cần nhiều phương pháp dẫn dụ để trẻ dễ hiểu, dễ tiếp nhận mà điều chỉnh nhận thức hành vi một cách đúng đắn. Ví dụ: thấy một người lao động chân tay lắm lem cực nhọc giữa chợ đời, mượn hình ảnh làm thành bài học cuộc sống, nếu không chịu khó học tập thì tương lai cũng vất vả như vậy, này trong đạo Phật gọi là phương tiện thiện xảo. Nhưng tới độ tuổi hiểu biết thì hướng dẫn theo cách khác là khơi dậy năng lượng tiềm ẩn bên trong bản thân của mọi người. NGUYÊN LÝ PHÁT TRIỂN BẢN THÂN Là khơi dậy niềm đam mê ước vọng của bản thân, một khi cảm ngộ thấy ra, ắt tự kiến tạo nhiều phương pháp áp dụng cho bản thân để hoàn thiện tốt đẹp lên từng ngày. Như vậy sẽ không có người chép tranh dạo mà là một họa sĩ thực thụ tài ba. Không còn người dạy văn tới lui những con chữ vô hồn qua năm tháng mà sẽ là một đại thi hào lỗi lạc, không còn người dạy nhạc đơn điệu với những nốt nhạc giai điệu xưa cũ mà là cả bầu trời sáng tạo nghệ thuật. Chỉ có hiểu được nguyên lý vận hành mới tạo ra sự thiên biến vạn hóa khế hợp với thực tại sống sinh động trôi chảy không ngừng nghỉ đó. Nên muốn tương lai mình trở thành một người chép tranh dạo ven đường hay là một họa sĩ tài hoa lỗi lạc, thì còn tùy thuộc sự trực nhận thẩm thấu nguyên lý vận hành trong mọi sự mọi vật.

 

Đời Người Chỉ Cần Có Thế!

Ước mơ dung dị về chốn bình yên. Nơi sơn cùng thủy tận dựng lều tranh mộc nhiên dị giản, cách biệt nhân gian. Ngày ngày hai bữa cơm rau đạm bạc tịnh nhàn, an bần tri túc lặng thầm góc núi chẳng mảy may đến hư danh mộng đốm thế trần. Phía trước lều tranh trồng vài khóm hoa, bụi trúc, giò lan; đằng sau ụ rơm là giàn thiên lý lẫn bầu mướp, bồi vài luống đất trồng ngô, khoai, sắn dân giã. Lòng trạm nhiên kiên trú, muôn sự yên lắng không vướng bận thị phi nhân nghĩa thế tình. Bốn mùa bạn cùng gió núi sương rừng, trăng nước trời mây, mặc tháng ngày êm ả nhẹ trôi qua miền tịch lặng. Trọn vẹn giản đơn, sáng chăm vườn ươm cây trỉa đậu, trưa cất cuốc nghỉ ngơi độ ngọ, chiều xế đọc ngẫm Kinh lòng vô tự, điềm nhiên nâng chén trà nhàn ngắm mưa bay lá đổ bên thềm quán lẽ diệt sinh; khuya ngồi bên Phật tượng tĩnh tọa công phu, sám tạ hướng hồi đến người thương. Đời người chỉ cần có thế!

 Lội qua khe nước thung thiền

Săn quần nhón gót tùy duyên lớn ròng

Đến đi muôn sự lắng trong

Trăm năm cõi thế có không chẳng bàn

 

Ta nhem lửa cho lòng thơ cháy
Chút tro tàn gói lại niềm xưa
Trầm tư khổ đế nào thừa
Cho tình vô lượng, đạo vừa lời thương.

Bụi năm tháng vương đầy hoa nắng
Lá thời gian rụng trắng nhân tình
Ta về đọc lại lời kinh
Phàm tâm rơi xuống giật mình bâng khuâng.

Bỗng một lần ta biết
Thổn thức trái tim đau
Giọt mộng đầu bỡ ngỡ
Nhưng khắc khoải ngàn sau.

Những chiều lạnh, những đêm mưa
Lòng ta gợi nhớ chuyện xưa chạnh buồn
Nửa đời học lý vô thường
Để rồi vỡ lẽ cuối đường đơn côi.

Thân gầy gót mỏi trí cùn
Mà lòng đâu ngại đất bùn ươm sen
Đời qua được mất chê khen
Hồ tâm sẽ nở hương len đạo tình.

Biển chiều vắng lặng, ngồi bên bờ cát nhìn biển cả bao la giữa nghìn trùng sóng vỗ, gã nghe lòng mình cô liêu vô hạn, chỉ muốn lao mình vào biển để những cơn sóng hòa vào người cuốn trôi đi tất cả nỗi niềm thương nhớ.

Đạo vàng soi bước con đi
Giữa đời có Phật ngại gì bão giông
Mặc sương gió, chẳng nản lòng
Trái tim kiên định vượt dòng tử sinh.

Rừng khuya dưới ánh trăng rằm
Đầu đà thọ nguyện lặng thầm sơn khê
Mới hay sinh tử sự hề
Cửa không gở mối ước thề trầm luân.

Tăng nhân cánh hạc ven trời
Ngại chi mưa gió, kệ đời lãng quên
Sáng ra trì bát gieo duyên
Trưa về độ ngọ non thiền thong dong.

Tôi xin trọn một đời du sĩ
Gửi cho đời tri kỷ gió sương
Chỉ mong ý đạo đơm hương
Thị phi bỏ lại khe mương cuối làng.

Nay về núi vắng rong chơi
Nay về hứng giọt đất trời hiên sương
Nay về không luyến tơ vương
Nay về an trú cố hương thuở nào.

Bỏ quên thế sự rừng sâu
Trăm năm trần mộng ngẩng đầu thoáng qua
Sông chiều chảy ngược về xa
Non cao cười mỉm ta bà lặng rơi.

Cùng em cạn chén quan hà
Biệt ly vỡ hạt vương tà áo xưa
Bồ đề phiến lá đong đưa
Ta bà một đãi cho vừa nhớ thương.

Non ngàn sương trắng cổ am
Cùng em đối ẩm trà đàm vô ngôn
Tự tình giữa cõi không môn
Bâng khuâng sợi nhớ nắng hôn cửa thiền.

Cửa Tùng góc núi khép hờ
Tách trà tri kỷ đợi chờ tháng năm
Cánh thơ tin nhạn mù tâm
Phương trời viễn xứ xa xăm nghìn trùng.

Trăng sầu cô quạnh trời đông
Người xưa biền biệt nhớ mong nụ cười
Tình phai sương vỡ lá rơi
Lời thề con nước đầy vơi vô thường.

Chợ đời bán lợi mua danh
Đong đo cấn đếm tranh giành hơn thua
Trăm năm biết được mấy mùa
Vô thường bỏ lại sân chùa lá rơi 

Thị phi nước chảy qua cầu
Buồn vui gió thoảng non đầu mây bay
Mỉm cười giữa cuộc đổi thay
Tình đời ấm lạnh, đắng cay sá gì.

Chờ là nhớ, vọng là thương
Đôi lần thất niệm mù sương lối về
Buông tình giác, vướng.. Tình mê
Liễu tri mộng thực-bồ đề cội tâm.

Trà khuya trăn trở cội nguồn
Nghe lòng canh cánh nỗi buồn tử sinh
Nợ duyên kiết sử trói mình
Thương em từ độ câu kinh quên lời.

Mong người luôn được bình an
Đau thương nguyện gánh, gian nan cam lòng
Mặc đời bão táp mưa giông
Tim ta dù nhỏ, tình không mé bờ.

Trò đời ngẫm đắng bờ môi
Lợi danh sóng bạc cuốn trôi nghĩa tình
Cõi trần trăm sự hư vinh
Đành thôi buông xuống nhẹ thinh cõi lòng.

Con tim ẩn sĩ non ngàn
Rêu phong gót lạnh cung đàn lãng quên
Nguyệt tình khúc phổ không tên
Phù luân nhược mộng rơi bên hiên thiền.

Ven phố chợ lạc bước người
Tìm đâu trong gió nụ cười cố nhân
Về bến vắng gác phong trần
Chợt nghe con nước phân vân lệ trào.

Phong trần áo rách sờn vai
Ngày qua thân thế vẫn hoài nơi mô
Thâm sơn bỏ kiếm giang hồ
Am tranh lặng ngắm hư vô cuối đàng.

Trần gian quán trọ em ơi
Xin em vô ngã, xin đời hư vô
Xin cho cát bụi tình cờ
Đừng sa đừng dính hoen mờ mắt nhau.

Rong chơi khắp cõi ta bà
Đêm về nhung nhớ tách trà cố nhân
Trăng vàng rũ mộng phù vân
Chợt nghe sương vỡ tần ngần cô liêu.

Am mây gió núi trăng ngàn
Xuân qua hạ tới thu tàn chớm đông
Tuế hàn trà hữu non không
Tuyết sương tao ngộ giữa dòng thiên di.

Nợ đời gánh nặng đôi vai
Nợ em gót mộng đêm dài gió sương
Nợ tình pháp lữ mười phương
Nợ thân tứ đại vô thường tữ sinh.
 

Bồ đề rụng gốc cây si
Em đời ta đạo nói gì nhớ thương
Tình trăm năm cũng vô thường
Duyên trần giả hợp chớ vương nặng lòng.

 Bao mùa nhớ, bấy nẻo vương

Trùng phùng mấy bận vô thường chia xa

Duyên dù nhiều, cũng phôi pha

Nhân gian cửu biệt, tình là phù vân.

Tìm chi em.giữa kiếp người
Phù hoa mộng mị tình đời mong manh
Khổ sầu được mất quẩn quanh
Vọng cầu bắt bóng hư danh được gì.

 

ĐOẠN TÌNH KIẾM
Có quá nhiều đau thương, để người học cách quay lưng. Còn riêng ta chỉ muốn nếm tất cả mùi vị đắng cay của trần thế để hiểu được nỗi đau tận cùng mà người từng trải qua.Ta không trách thiên địa vô tình, trăng sao bội bạc hay lòng người đổi thay mà chỉ trách chính mình quá hèn nhát cớ sao không đủ dũng khí đỡ thay người một nhát Đoạn Tình Kiếm, chỉ vì ta sợ khi trúng kiếm khí này sẽ hóa thành kẻ vô tình đệ nhất nhân gian.


Chém rơi nhật nguyệt vùi đại ngàn
Nghịch thiên đảo địa phụ nhân gian


Xin lỗi người, ta có thể đánh mất tất cả những gì đang có kể cả tính mạng nhưng không thể đánh mất tình yêu thương đối với nhân gian.

 

ĐOẠN TỤC KIỀU

Gã không nhớ nỗi đã mất bao ngày tháng trèo đèo lội suối, khó khăn lắm mới đến được Đoạn Tục Kiều. Gã thấm mệt ngồi bệt xuống đất nghỉ ngơi thì trời sụp tối, núi rừng trở nên cô tịch, gió bắt đầu thổi mạnh, chiếc áo cũ lâu ngày mỏng manh làm gã cảm thấy buốt lạnh, kèm theo tràng ho khan kéo dài. Gã thò tay vào túi đãi lục lọi tìm chiết hỏa tử lấy ra nhem đống củi khô bên cạnh sưởi ấm, ngồi bên đóng lửa gã nhìn Đoạn Tục Kiều nở một nụ cười mãn nguyện nhưng lòng lai chất chứa bao nỗi buồn xa vắng.


Đoạn Tục Kiều là một cây cầu được bắt qua một con suối nằm cheo leo bên vực không người lui tới qua lại. Chỉ nghe những người đi rừng lấy củi kể lại và truyền tai nhau về cây cầu cũ kĩ huyền bí ma mị, không ai biết thực hư như thế nào. Có cụ già ở thôn làng kể lại, cây cầu có từ lâu đời với tên gọi là Đoạn Tục Kiều, ngụ ý chủ nhân chế tác cây cầu muốn bất kỳ ai bước qua cầu này mọi vọng niệm trần tục buông xuống, khổ đau kiếp người tiêu trừ chỉ còn hạnh phúc bình an hiện hữu. Có kẻ bảo bên kia cầu là bồng lai tiên cảnh, là nơi lưu trú giai nhân tuyệt sắc thiên kiều bá nguyệt, khuynh quốc khuynh thành vạn người say đắm, có người lại kể rằng có yêu tinh quỷ mị chuyên dụ dỗ hút máu người, ai qua cầu một đi không trở lại. Cứ vậy mà đồn thổi ra trăm ngàn chuyện khác nhau nhưng không một một ai dám bén mảng bước qua cầu, còn với gã xem cái chết nhẹ tợ lông hồng thì có điều gì ở trần gian là đáng sợ.


Trời về khuya, ánh trăng lên cao chiếu sáng khắp núi rừng, gã bất giác thấy trên đá có những dòng chữ ngoằn ngoèo, tò mò gã bước để nhìn được kỹ hơn, hóa ra là những bài thơ được viết trên đá không biết của ai, chắc là người lỡ đường hay tao nhân mặc khách du sơn ngoạn thủy rồi để lại bút tích, những con chữ chắc lâu ngày nên có phần mờ nhạt. Gã cố gắng đọc


" người trao có nữa nụ cười
mà ta mất cả một đời để quên "


Thì ra một bài thơ ngôn tình lãng mạn, gã im lặng mỉm cười đọc bài kế tiếp:


" Người khoác tam y, nương cửa Phật
Bỏ cả hồng trần, bỏ cả em. "


Gã nghẹn ngào đồng cảm, lòng nghe nhói buốt, giọt chân tình năm tháng phút chốc hóa lạ xa, nhân duyên lỡ làng tình không trọn vẹn, một đoạn hồng trần ngắn ngủi bên người cũng xin được khắc cốt ghi tâm, chỉ mong người luôn được bình an vui vẻ .


Gã nghĩ đau khổ chia ly ai rồi cũng phải trải qua nhưng sinh ly tử biệt mới thật sự kiếp nạn đáng sợ nhất. Ước thề sinh tử có nhau chỉ là sự giao kết giữa bao điều vô thường, bấp bênh tạm bợ, có chi là bền chắc vĩnh cửu. Gã lấy bút ra đề lên phiến đá một bài thơ mà cõi lòng cô liêu vô hạn


" Trăng sầu cô quạnh trời đông
Người xưa biền biệt nhớ mong nụ cười
Tình phai sương vỡ lá rơi
Lời thề con nước đầy vơi vô thường "


rồi lặng lẽ bước qua Đoạn Tục Kiều, miệng cứ lẩm bẩm: " lời thề con nước đầy vơi vô thường ", kể từ ngày ấy không ai còn gặp lại gã.

 

Ngẩn Ngơ Ta Đứng Giữa Đời Thật Hư...

Bài học đầu đời của gã, là bài ca dao ngày xưa Mẹ hát ru Con giữa những buổi trưa hè êm ả


" Tiền tài như phấn thổ
Nghĩa trọng tợ thiên kim "


Lời ru ấy nuôi dưỡng tâm hồn non nớt thơ dại của gã lớn lên từng ngày theo năm tháng. Càng lớn gã luôn tâm niệm trong lòng: dù ai đó có cho gã cả thiên hạ nhưng để đánh đổi lại tình nghĩa huynh đệ là điều không thể, với gã tình nghĩa quý hơn cả tính mạng.


Kí ức tuổi thơ, trong những cuộc cãi vã, xung đột, ẩu đả của những người bạn cùng lớp, gã bất chấp đưa thân mình ra hứng đỡ những trận đòn thay cho bạn, luôn sẵn sàng bên vực kẻ yếu thế hơn mình " thấy chuyện bất bình ra tay tương trợ " và xem đó là lẽ sống cuộc đời. Một chút nghĩa khí, một chút hào hiệp, lãng tử, anh hùng cũng là hành trang duy nhất gã bước vào cuộc đời.


Trải qua năm tháng phiêu bạt, dưới vòm trời bao la gã không ngần ngại điều gì, chỉ nơm nớp lo sợ tình nghĩa cõi lòng nhạt phai theo năm tháng.


Nhưng chuyện đời khó nói, vạn vật vô thường, nghĩa tình phôi phai, duyên tàn người xa, đau thương khó tránh, hỡi ôi nhân thế, ai hiểu lòng nhau.


Chiều nay bên núi vắng gã lặng lẽ với tách trà, ngắm nhìn cụm bạch vân cô đơn trôi cuối trời, rồi ngêu ngao ngâm khúc vô thường.


"Chiều nghiêng giọt nắng chơi vơi
Ngẩn ngơ ta đứng giữa đời thực hư
Tìm đâu tình nghĩa bây chừ
Thôi thì non vắng thảo lư tách trà" .

 

Đồi mây gió vọng Cô liêu
Chuyện tình mùa cũ trong chiều nắng vương
Người am vắng, kẻ viễn phương
Chắc gì trong cõi vô thường nhớ nhau.


Sơn thượng về đêm trầm lắng, yên ả, bất chợt mưa về phủ khắp đất trời. Bên lều tranh, gã sơn tăng giật mình tỉnh giấc bỗng thấy mình cô liêu lạc lõng giữa non ngàn, ngồi dậy thắp lại ngọn đèn dầu đả tắt từ bao giờ, đốt nén hương trầm, châm lại bình trà . Ngoài trời, tiếng mưa không còn rỉ rích mà càng lúc càng lớn hơn. Thoảng hồi, gió lùa phên tranh làm cảm giác người thêm buốt lạnh.


Từng giọt mưa rơi làm gã hoài niệm một thời phiêu lãng như cánh chim du tử, bay khắp muôn phương tìm về cội nguồn xưa cũ. Trên bước đường thiên lý trải qua biết bao ngày nắng quái, mưa giông khiến đôi chân như muốn chùng lại vì quá mỏi mệt. Nhưng sau cùng, nắng gió mưa xan cũng chỉ là lớp bụi khiến con người ta hiểu thêm vị sương gió của cuộc đời. Với gã, hành trình phiêu du nào cũng là những bước trải nghiệm cho sự sống, sự hiểu, và cả sự cho đi. Gã buông mình nhìn lên nóc nhà đang giọt từng hạt mưa, thấm từng giọt vào lòng đất. Gã hiểu, sự đời là đó chứ đâu.


Có gã sơn tăng về góc núi
Khói mây trăng nước đạo đàm chơi

Nhặt từng lá cọ khô hanh
Đem về lợp lại mái tranh ấm nồng
Kệ kinh khuya sớm yên lòng
Sá gì sương gió đêm đông lạnh buồn

Nay về thắp sáng đạo mầu
Nay về chạm khẽ giọt sầu vỡ tan
Nay về chôn kiếm bẻ đàn
Nay về an niệm non ngàn như như

Tôi xin trọn một đời du sĩ
Gửi cho đời tri kỷ gió sương
Chỉ mong ý đạo đơm hương
Thị phi bỏ lại khe mương cuối làng

Tăng nhân cánh hạc ven trời
Ngại chi mưa gió, kệ đời lãng quên
Sáng ra trì bát gieo duyên
Trưa về độ ngọ non thiền thong dong

 

Cởi Hài Tục Lụy

Vầng trăng cổ độ, khuất mù sương
Hồn khách tơ giăng giấc mộng trường
Rủ áo phong trần về Cố Quận
Cởi hài tục luỵ ẩn Sơn Phương
Giang hồ khúc nhạc thôi trăn trở
Bí sử ngôn tình chẳng vấn vương
Bến nước bây chừ in bóng nguyệt
Nghìn thâu, vạn thuở tợ đài gương!
Cô Vân Sơn Liêu

 

HOA TÌNH MẸ
Tiếng đời nặng nhẹ đắng cay
Từng cơn khó nhọc chất đầy lo toan
Mặc cho năm tháng hao mòn
Hoa Tình Mẹ nở trong con vĩnh hằng.

 

Vẹn Chữ Tình!

Ta về ôm trọn niềm thương nhớ
Sưởi ấm trăm năm vẹn chữ tình
Dẫu cho tuế nguyệt mòn duyên nợ
Mong người phương ấy mãi an bình!


VÌ AI?
Vì ai lao khổ chẳng nề
Vì ai cay đắng trăm bề cũng cam
Vì ai rũ giấc dung phàm
Vì ai trọn kiếp đạo đàm tình chung.

 

No comments:

Post a Comment

Văn chương

  NHÌN ĐÂU CŨNG THẤY MÀU TRONG TRẮNG TÀ ÁO BAY KÌA CON NGÕ XƯA Áo trắng ngày xưa trong trắng Huế,  Tóc thề xanh mướt trắng mây sương... D...