Khắc Minh, Ngọt ngào lời ru
dưới chân Thiên Bút
Lê Ngọc Trác
Trong suốt thập niên 60 đến những năm đầu thập niên 70 của thế kỷ 20, trên quê hương Quảng Ngãi đã xuất hiện nhiều cây bút làm say đắm bao người yêu thơ. Thơ và bút danh của họ xuất hiện thường xuyên trên các báo, tạp chí văn học của miền
Thời bấy giờ, đất nước chia cắt, chiến tranh tàn phá ác liệt. Người làm thơ cũng không tách rời khỏi những bi thương, đau khổ của quê hương đất nước. Chính vì vậy, nỗi đau của dân tộc, của quê hương đất nước trong thời buổi chiến tranh loạn lạc bàng bạc trong thơ của họ. Chính những văn thi sĩ đã nói lên nỗi lòng của bao người. Vũ Quỳnh Bang, Ngũ Hà Miên với Mười năm, “Đá tan, Rừng biển động. Lửa loạn li đốt vèo bao giấc mộng…”. Vũ Hồ với ngôi Sao khuya rực sáng nhưng “Cô đơn trong tận cùng nỗi nhớ”. Minh Đường đứng Dưới chân thành phố với “Nỗi roi bầm thịt đỏ” nghe“Lạc loài như ở chốn xa xăm”. Phan Nhự Thức Đốt tuổi “Trong ngày về Quảng Ngãi không mũ đội./ Khuya khoắt buồn đêm sông Vệ không trăng”. Lê Vinh Ninh với Nỗi buồn “Quê hương nghèo đối diện nòng súng đỏ”. Trào Phúng với những bài thơ ngang, “chua cay, hài hước đến rơi lệ”.
Bên cạnh những vần thơ đầy khổ đau, thể hiện nỗi cô đơn, cảnh ly tán, bi thương máu lệ…, chúng ta lại bắt gặp một hồn thơ đầy lạc quan. Đó là Khắc Minh. Trong thơ Khắc Minh, âm tiết, giai điệu như những lời ru ngọt ngào, làm dịu đau thương lòng người trong bối cảnh chiến tranh. Có lẽ, đây là nét riêng trong thơ của Khắc Minh so với những người cùng thời. Phần lớn, thơ của Khắc Minh không mang nặng những dằn vặt khổ đau, cô đơn hoang lạnh, rên rỉ quằn quại. Thơ Khắc Minh nhẹ nhàng, tràn đầy tình yêu trong cuộc sống.
Khắc Minh tên thật là Nguyễn Khắc Minh. Ông sinh ra và lớn lên gắn bó đời mình với quê hương Quảng Ngãi (1932). Với tình yêu quê hương sâu nặng, ngoài bút danh Khắc Minh ông còn ký các bút danh mang địa danh, thắng cảnh Quảng Ngãi: Nguyễn Thiên Bút, Người Quảng Ngãi. Từ thưở mười tám đôi mươi, Khắc Minh đã có thơ đăng trên các báo, tạp chí văn học của miền
Khắc Minh không triết lý vụn trong thơ, không đánh đố người đọc bằng câu chữ bí hiểm. Thơ của ông âm hưởng ca dao mượt mà, như những câu hò ba lý của quê hương miền Ấn Trà:
“Mùa thu hương sắc tuyệt vời
Cỏ hoa thắm biếc đất trời rộng thênh
Em về hong tóc đầu hiên
Thả nghiêng sợi nhớ để tim rộn ràng”
(Trích Vườn cổ tích – thơ Khắc Minh)
Ta bắt gặp những cảm nhận tinh tế về thời gian, không gian, khi Khắc Minh đứng trước biển trời bao la:
“Buổi sáng anh ra biển
Nhìn về phía mặt trời
Đếm từng giọt sương rơi
Ngỡ mùa thu thức giấc…”
(Trích trong bài “Biển hát”, thơ Khắc Minh)
Khắc Minh thường viết nhiều về tình yêu lứa đôi. Trong tình yêu, khi yêu nhau, chàng trai muốn làm đỉnh núi, còn người tình là dòng sông nhỏ. Có khi chàng trai lại muốn làm nắng sưởi ấm cho người tình bé nhỏ. Khắc Minh thì khác và lạ hơn, ông không theo mô típ cũ. Trong thơ của Khắc Minh, người con trai lại ước mơ làm quả đất, hứng chịu tia nắng mặt trời của người đẹp:
“Giả dụ em là mặt trời
Anh xin làm trái đất
Tự quay quanh mình và quay quanh em
Quay quanh mình
để mỗi ngày sẽ được nhìn em
Quay quanh em
để mỗi năm làm thơ yêu mùa xuân mơ ước…”
(Trích trong bài “Mùa xuân mơ ước”)
Đầy màu sắc, thơ Khắc Minh có niềm vui và nỗi buồn – buồn nhưng không bi lụy, chán chường, đau đớn:
“Khi cơn gió – tạt trên ngọn sầu đông
Rung lá đổ những hạt mưa đến vội
Mảng nắng cuối ngày tiễn chiều vào tối
Lạnh trở về (Ô hay! rất mùa đông)
…
Khi em không về hiu hắt bến sông
Mây cứ lững lờ – sương buông cuối phố
Rét cứ ngọt ngào – rét vờn theo gió
Ta lang thang như người mộng du”
(Trích trong bài “Tình mùa đông”)
Những bài thơ tình mượt mà, sâu lắng của Khắc Minh đầy những giấc mơ ngọt ngào trong cuộc đời. Đáng yêu làm sao:
“Và thế nào anh cũng về thăm Huế
Quê hương mình ngày đó chắc vui
Chim sẽ hót ca vang lời mật ngọt
Nắng vàng thơm trên mái tóc em xanh
…
Và ngày ấy không còn xa xôi lắm
Rồi ước mơ cũng theo đó trở về
Anh sẽ uống ly rượu mừng chúc tụng
Em đọc thơ tình ru anh ngủ say”
(Trích trong bài “Khi về thăm Huế”)
Trong chúng ta, ai mà không lớn lên từ chữ nghĩa thầy, cơm áo mẹ, công cha. Khi lớn lên, chúng ta trân trọng công lao trời biển và tình yêu thương vô bờ bến của bậc sinh thành và những người thầy. Chúng ta thật sự xúc động khi đọc những dòng thơ của Khắc Minh viết khi về thăm trường cũ mà người thầy đã đi xa. Khắc Minh viết cho mình mà cũng viết hộ cho bao người trong chúng ta:
“…
Con về nắng nhạt chiều nghiêng
Đứng trên cầu Phủ lặng nhìn hoàng hôn
Mưa đan sợi rối trên sông
Nhớ thầy, thương bạn bỗng lòng rưng rưng
Trường xưa lớp cũ không còn
Khi về thơ thẫn không gian quạnh buồn
Thầy ơi! Mùa chưa chớm đông
Sao con nghe rét chạm hồn vào thơ
…”
(Trích trong bài “Về thăm trường cũ”)
Đến năm nay, có lẽ nhà thơ Khắc Minh đã vào tuổi “xưa nay hiếm”. Trước khi kết thúc bài viết, chúng tôi xin mượn chính những câu thơ của Khắc Minh – nhà thơ của quê hương Quảng Ngãi kính chúc ông bình an, sức khỏe. Và:
“Khi mùa xuân tới
…
Thơ sẽ bay,
Nắng sẽ ấm,
Chim sẽ ca,
Hương sẽ thơm ngọt ngào trong tim”
(Trích trong bài “Mùa xuân mơ ước”)
Lê Ngọc Trác
No comments:
Post a Comment